حکمت 142

و درود خدا بر او فرمود: (مردی از امام درخواست اندرز کرد) از کسانی مباش که بدون عمل صالح به آخرت امیدوار است، و توبه را با آرزوهای دراز به تاخیر می اندازد، در دنیا چونان زاهدان سخن می گوید، اما در رفتار همانند دنیاپرستان است، اگر نعمتها به او برسد سیر نمی شود، و در محرومیت قناعت ندارد، از آنچه به او رسید شکرگزار نیست، و از آنچه مانده زیاده طلب است، پرهیز می دهد اما خود پروا ندارد، به فرمانبرداری امر می کند اما خود فرمان نمی برد، نیکوکاران را دوست دارد، اما رفتارشان را ندارد، گناهکاران را دشمن دارد اما خود یکی از گناهکاران است، و با گناهان فراوان مرگ را دوست نمی دارد، اما در آنچه که مرگ را ناخوشایند ساخت پافشاری دارد، اگر بیمار شود پشیمان می شود، و اگر تندرست باشد سرگرم خوشگذرانیهاست. در سلامت مغرور و در گرفتاری ناامید است اگر مصیبتی به او رسد به زاری خدا را می خواند اگر به گشایش دست یافت مغرورانه از خدا روی برمی گرداند، نفس به نیروی گمان ناروا بر او چیرگی دارد، و او با قدرت یقین بر نفس چیره نمی گردد، برای دیگران که گناهی کمتر از او دارند نگران است و بیش از آنچه که عمل کرده امیدوار است، اگر بی نیاز گردد مست و مغرور شود، و اگر تهیدست گردد، مایوس و سست شود. چون کار کند در آن کوتاهی ورزد، و چون چیزی خواهد زیاده روی نماید، چون در برابر شهوت قرار گیرد گناه را برگزیده، توبه را به تاخیر اندازد، و چون رنجی به او رسد از راه ملت اسلام دوری گزیند، عبرت آموزی را طرح می کند اما خود عبرت نمی گیرد، در پند دادن مبالغه می کند اما خود پندپذیر نمی باشد، سخن بسیار می گوید، اما کردار خوب او اندک است. برای دنیا زودگذر تلاش و رقابت دارد اما برای آخرت جاویدان آسان می گذرد، سود را زیان، و زیان را سود می پندارد، از مرگ هراسناک است اما فرصت را از دست می دهد، گناه دیگری را بزرگ می شمارد، اما گناهان بزرگ خود را کوچک می پندارد، طاعت دیگران را کوچک و طاعت خود را بزرگ می داند، مردم را سرزنش می کند، اما خود را نکوهش نکرده با خود ریاکارانه برخورد می کند، خوشگذرانی با سرمایه داران را بیشتر از یاد خدا با مستمندان دوست دارد، به نفع خود بر زیان دیگران حکم می کند اما هرگز به نفع دیگران بر زیان خود حکم نخواهد کرد، دیگران را هدایت اما خود را گمراه می کند، دیگران از او اطاعت می کنند، و او مخالفت می ورزد، حق خود را به تمام می گیرد اما حق دیگران را به کمال نمی دهد، از غیر خدا می ترسد اما از پروردگار خود نمی ترسد. (اگر در نهج البلاغه نبود جز این حکمت، برای اندرزدادن کافی بود این سخن، حکمتی رسا، و عامل بینایی انسان آگاه، و عبرت آموز صاحب اندیشه است)

حکمت 143

و درود خدا بر او فرمود: هر کس را پایانی است تلخ یا شیرین

حکمت 144

و درود خدا بر او فرمود: آنچه روی می آورد، باز می گردد، و چیزی که باز گردد گوئی هرگز نبوده است.

حکمت 145

و درود خدا بر او فرمود: انسان شکیبا پیروزی را از دست نمی دهد هر چند روزگار آن طولانی شود.

حکمت 146

و درود خدا بر او فرمود: آن کس که از کار مردمی خشنود باشد، چونان کسی است که همراه آنان عمل کرده، و هر کس که به باطلی روی آورد، دو گناه بر عهده او باشد، گناه کردار باطل، و گناه خشنودی به کار باطل.

حکمت 147

و درود خدا بر او فرمود: عهد و پیمانها را پاسدارید بخصوص با وفاداران.

حکمت 148

و درود خدا بر او فرمود: خدای را اطاعت کنید که در نشناختن پروردگار عذری ندارید.

حکمت 149

و درود خدا بر او فرمود: اگر چشم بینا داشته باشید، حقیقت را نشانتان داده اند، اگر هدایت می طلبید شما را هدایت کردند، اگر گوش شنوا دارید، حق را بگوشتان خواندند.

حکمت 150

و درود خدا بر او فرمود: برادرت را با نیکی سرزنش کن، و شر او را با بخشش باز گردان.

حکمت 151

و درود خدا بر او فرمود: کسی که خود را در جایگاه تهمت قرار داد جز خود را نکوهش نکند.

حکمت 152

و درود خدا بر او فرمود: هر کس قدرت به دست آورد، زورگویی دارد. و درود خدا بر او فرمود: هر کس خودرای شد به هلاکت رسید، و هر کس با دیگران مشورت کرد، در عقلهای آنان شریک شد.

حکمت 153

و درود خدا بر او فرمود: آن کس که راز خود را پنهان دارد، اختیار آن در دست اوست.

حکمت 154

و درود خدا بر او فرمود: فقر مرگ بزرگ است.

حکمت 155

و درود خدا بر او فرمود: رعایت حق کسی که او حقش را به جا نمی آورد نوعی بردگی است.

حکمت 156

و درود خدا بر او فرمود: هیچ اطاعتی از مخلوق، در نافرمانی پروردگار روا نیست.

حکمت 157

و درود خدا بر او فرمود:مرد را سرزنش نکنند که حقش را با تاخیر گیرد بلکه سرزنش در آنجاست که آنچه حقش نیست بگیرد.

حکمت 158

و درود خدا بر او فرمود: خودپسندی مانع فزونی است.

حکمت 159

و درود خدا بر او فرمود: آخرت نزدیک، و ماندن در دنیا اندک است

حکمت 160

و درود خدا بر او فرمود: صبحگاهان برای آنکه دو چشم بینا دارد روشن است