ترجمه حکمت های 261 - 280 نهج البلاغه ( دشتی )
- شنبه, ۹ شهریور ۱۳۹۲، ۰۵:۰۸ ب.ظ
حکمت 261
و درود خدا بر او فرمود: مردم در دنیا دو دسته اند، یکی آن کس که در دنیا برای دنیا کار کرد، و دنیا او را از آخرتش باز داشت، بر بازماندگان خویش از تهیدستی ترسان است، و از تهیدستی خویش در امان است، پس زندگانی خود را در راه سود دیگران از دست می دهد و دیگری آنکه در دنیا برای آخرت کار می کند، و نعمتهای دنیا نیز بدون تلاش به او روی می آورد، پس بهره هر دو جهان را چشیده، و مالک هر دو جهان می گردد، و با آبرومندی در پیشگاه خدا صبح می کند، و حاجتی را از خدا درخواست نمی کند جز آن که روا می گردد.
حکمت 262
و درود خدا بر او فرمود: (در زمان حکومت عمر، نسبت به فراوانی زیور و زینتهای کعبه صحبت شد، گروهی گفتند آنها را برای لشکر اسلام مصرف کن، کعبه زر و زینت نمی خواهد، وقتی از امیرالمومنین (ع) پرسیدند، فرمود:) همانا قرآن بر پیامبر (ص) هنگامی نازل گردید که اموال چهار قسم بود، اموال مسلمانان که آن را بر اساس سهم هر یک از وارثان تقسیم کرد، و غنیمت جنگی که آن را به نیازمندانش می رساند، و خمس، که خدا جایگاه مصرف آن را تعیین فرمود، و صدقات، که خداوند راه های بخشش آن را مشخص فرمود، و زیورآلات و زینت کعبه از اموالی بودند که خدا آن را بحال خود گذاشت، نه از روی فراموشی آن را ترک کرد، و نه از چشم خدا پنهان بود، تو نیز آن را بحال خود واگذار چنانکه خدا و پیامبرش آن را بحال خود واگذاشتند. (عمر گفت: اگر تو نبودی رسوا می شدیم، و متعرض زیورآلات کعبه نشد.)
حکمت 263
و درود خدا بر او فرمود: (دو نفر دزد را خدمت امام آوردند که از بیت المال دزدیدند، یکی برده مردم و دیگری برده ای جزو بیت المال بود، امام فرمود:) برده ای که از بیت المال است حدی بر او نیست، زیرا مال خدا مقداری از مال خدا را خورده است، اما دیگری باید حد دزدی با شدت بر او اجرا گردد. (سپس دست او را برید.)
حکمت 264
و درود خدا بر او فرمود: اگر از فتنه ها و لغزشگاه استوار بگذرم، دگرگونیهای بسیار پدید می آورم.
حکمت 265
و درود خدا بر او فرمود: به یقین بدانید! خداوند برای بنده خود هرچند با سیاست و سخت کوش و در طرح و نقشه نیرومند باشد، بیش از آنچه که در قرآن وعده فرمود، قرار نخواهد داد، و میان بنده، هر چند ناتوان و کم سیاست باشد، با آنچه در قرآن برای او رقم زده حایلی نخواهد گذشت، هر کس این حقیقت را بشناسد و بکار گیرد، از همه مردم آسوده تر، و سود بیشتر خواهد برد. و آنکه آن را واگذارد و در آن شک کند، از همه مردم گرفتارتر و زیانکارتر است، چه بسا نعمت داده شده ای که گرفتار عذاب شود، و بسا گرفتاری که در گرفتاری ساخته شده و آزمایش گردد، پس ای کسی که از این گفتار بهره مند می شوی، در شکرگزاری بیفزای، و از شتابت دست بردار، و به روزی رسیده قناعت کن.
حکمت 266
و درود خدا بر او فرمود: علم خود را نادانی، و یقین خود را شک و تردید مپندارید، پس هرگاه دانستید عمل کنید، و چون به یقین رسیدید اقدام کنید.
حکمت 267
و درود خدا بر او فرمود: طمع به هلاکت می کشاند و نجات نمی دهد، و به آنچه ضمانت کرد، وفادار نیست، و بسا نوشنده آبی که پیش از سیراب شدن گلوگیر شد، و ارزش آنچه که رقابت می کنند، هر چه بیشتر باشد، مصیبت از دست دادنش اندوهبارتر خواهد بود و آرزوها چشم بصیرت را کور می کند، و آنچه روزی هر کسی است بی جستجو خواهد رسید.
حکمت 268
و درود خدا بر او فرمود: خدایا به تو پناه می برم که ظاهر من در برابر دیده ها نیکو، و درونم در آنچه که از تو پنهان می دارم، زشت باشد، و بخواهم با اعمال و رفتاری که تو از آن آگاهی، توجه مردم را به خود جلب نمایم، و چهره ظاهرم را زیبا نشان داده با اعمال نادرستی که درونم را زشت کرده به سوی تو آیم، تا به بندگانت نزدیک، و از خشنودی تو دور گردم.
حکمت 269
و درود خدا بر او فرمود: نه، سوگند بخدایی که به قدرت او در شب سیاهی به سر بردیم که روز سپیدی را در پی خواهد داشت، چنین و چنان نبود
حکمت 270
و درود خدا بر او فرمود: کار اندکی که ادامه یابد، از کار بسیاری که از آن به ستوه آیی امیدوارکننده تر است.
حکمت 271
و درود خدا بر او فرمود: هرگاه مستحبات به واجبات زیان رساند آن را ترک کنید.
حکمت 272
و درود خدا بر او فرمود: کسی که به یاد سفر طولانی آخرت باشد خود را آماده می سازد.
حکمت 273
و درود خدا بر او فرمود: اندیشیدن همانند دیدن نیست، زیرا گاهی چشمها دروغ می نمایاند، اما آن کس که از عقل نصیحت خواهد به او خیانت نمی کند.
حکمت 274
و درود خدا بر او فرمود: میان شما و پندپذیری، پرده ای از غرور و خودخواهی وجود دارد.
حکمت 275
و درود خدا بر او فرمود: نادان شما پرتلاش، و آگاهان شما تن پرور و کوتاهی ورزند.
حکمت 276
و درود خدا بر او فرمود: دانش راه عذرتراشی را بر بهانه جویان بسته است.
حکمت 277
و درود خدا بر او فرمود: آنان که وقتشان پایان یافت خواستار مهلت، و آنان که مهلت دارند کوتاهی می ورزند.
حکمت 278
و درود خدا بر او فرمود: مردم چیزی را نگفتند خوش باد، جز آنکه روزگار، روز بدی را برای او تدارک دید.
حکمت 279
و درود خدا بر او فرمود: (از قدر پرسیدند فرمود:) راهی است تاریک آن را مپیمایید، و دریایی است ژرف وارد نشوید، و رازی است خدایی خود را به زحمت نیاندازید.
حکمت 280
و درود خدا بر او فرمود: هرگاه خدا بخواهد بنده ای را خوار کند، دانش را از او دور سازد.
- ۹۲/۰۶/۰۹