حکمت 281

و درود خدا بر او فرمود: در راه خدا برادری داشتم که در چشم من بزرگ مقدار بود چنان دنیای حرام در چشم او بی ارزش می نمود، و از شکم بارگی دور بود، پس آنچه را نمی یافت آرزو نمی کرد، و آنچه را می یافت زیاده روی نداشت، در بیشتر عمرش ساکت بود، اما گاهی که لب به سخن می گشود بر دیگر سخنوران برتری داشت، و تشنگی پرسش کنندگان را فرو می نشاند، بظاهر ناتوان و مستضعف می نمود اما در برخورد جدی چونان شیر بیشه می خروشید، یا چون مار بیابانی به حرکت درمی آمد، تا پیش قاضی نمی رفت دلیلی مطرح نمی کرد، و کسی را که عذری داشت سرزنش نمی نمود، تا آنکه عذر او را می شنید، از درد شکوه نمی کرد، مگر پس از تندرستی و بهبودی، آنچه عمل می کرد می گفت، و بدانچه عمل نمی کرد چیزی نمی گفت، اگر در سخن گفتن بر او پیشی می گرفتند اما در سکوت مغلوب نمی گردید. و بر شنیدن بیشتر از سخن گفتن حریص بود، اگر سر دو راهی دو کار قرار می گرفت، می اندیشید که کدام یک با خواسته نفس نزدیکتراست با آن مخالفت می کرد، پس بر شما باد روی آوردن به اینگونه از ارزشهای اخلاقی، و از یکدیگر در کسب آنها رقابت کنید، و اگر نتوانستید، بدانید که به دست آوردن برخی از آن ارزشهای اخلاقی بهتر از رها کردن بسیار است.

حکمت 282

و درود خدا بر او فرمود: اگر خدا بر گناهان وعده عذاب هم نمی داد، لازم بود نافرمانی نشود به خاطر سپاسگذاری از نعمتهای او.

حکمت 283

و درود خدا بر او فرمود: (جهت تسلیت گفتن به اشعث بن قیس در مرگ فرزندش) ای اشعث! اگر بر پسرت اندوهناکی به خاطر پیوند خویشاوندی سزاوار است، اما اگر شکیبا باشی هر مصیبتی را نزد خدا پاداشی است. ای اشعث! اگر شکیبا باشی تقدیر الهی بر تو جاری و تو پاداش داده خواهی شد و اگر بی تابی کنی نیز تقدیر الهی بر تو جاری و تو گناهکاری. ای اشعث! پسرت تو را شاد می ساخت و برای تو گرفتاری و آزمایش بود، و مرگ او تو را اندوهگین کرد در حالی که برای تو پاداش و رحمت است.

حکمت 284

و درود خدا بر او فرمود: (به هنگام دفن رسول خدا (ص) همانا شکیبایی نیکوست جز در غم از دست دادنت، و بی تابی ناپسند است جز در اندوه مرگ تو، مصیبت تو بزرگ، اما مصیبتهای پیش از تو و پس از تو ناچیزند.

حکمت 285

و درود خدا بر او فرمود: همنشین بی خرد مباش، که کار زشت خود را زیبا جلوه داده، دوست دارد تو همانند او باشی.

حکمت 286

و درود خدا بر او فرمود: (از فاصله میان مشرق و مغرب پرسیدند فرمود:) به اندازه یک روز رفتن خورشید.

حکمت 287

و درود خدا بر او فرمود: دوستان تو سه گروهند، و دشمنان تو نیز سه دسته اند، اما دوستانت، پس دوست تو و دوست دوست تو، و دشمن دشمن تو است. و اما دشمنانت، پس دشمن تو، و دشمن دوست تو، و دوست دشمن تو است.

حکمت 288

و درود خدا بر او فرمود: (شخصی را دید که چنان بر ضد دشمنش می کوشید که به خود زیان می رسانید، فرمود:) تو مانند کسی هستی که نیزه در بدن خود فرو برد تا دیگری را که در کنار اوست بکشد.

حکمت 289

و درود خدا بر او فرمود: عبرتها چقدر فراوانند و عبرت پذیران چه اندک؟

حکمت 290

و درود خدا بر او فرمود: کسی که در دشمنی زیاده روی کند گناهکار است، و آن کس که در دشمنی کوتاهی کند ستمکار است، و هر کس که بی دلیل دشمنی کند نمی تواند باتقوا باشد.

حکمت 291

و درود خدا بر او فرمود: آنچه که بین من و خدا نارواست اگر انجام دهم و مهلت دو رکعت نماز داشته باشم که از خدا عافیت طلبم، مرا اندوهگین نخواهد ساخت.

حکمت 292

و درود خدا بر او فرمود: (از امام پرسیدند چگونه خدا با فراوانی انسانها به حسابشان رسیدگی می کند؟ فرمود:) آن چنانکه با فراوانی آنان روزیشان می دهد. (و باز پرسیدند چگونه به حساب انسانها رسیدگی می کند که او را نمی بینید فرمود:) همانگونه که آنان را روزی می دهد و او را نمی بینند.

حکمت 293

و درود خدا بر او فرمود: فرستاده تو بیانگر میزان عقل تو، و نامه تو گویاترین سخنگوی تو است.

حکمت 294

و درود خدا بر او فرمود: آن کس که به شدت گرفتار بلایی است نیازش به دعا بیشتر از دیگری نیست که از بلا در امان نمی باشد.

حکمت 295

و درود خدا بر او فرمود: مردم فرزندان دنیا هستند و هیچ کس را بر دوستی مادرش نمی توان سرزنش کرد.

حکمت 296

و درود خدا بر او فرمود: نیازمندی که به تو روی آورده فرستاده خداست، کسی که از یاری او دریغ کند، از خدا دریغ کرده، و آن کس که به او بخشش کند، به خدا بخشیده است.

حکمت 297

و درود خدا بر او فرمود: غیرتمند هرگز زنا نمی کند.

حکمت 298

و درود خدا بر او فرمود: اجل، نگهبان خوبی است.

حکمت 299

و درود خدا بر او فرمود: آدم داغدار می خوابد، اما مال غارت شده نمی خوابد.

حکمت 300

و درود خدا بر او فرمود: دوستی میان پدران سبب خویشاوندی فرزندان است، و خویشاوندی به دوستی نیازمندتر است از دوستی به خویشاوندی.