درس دوم
- سه شنبه, ۲۸ خرداد ۱۳۹۲، ۰۸:۳۱ ب.ظ
درس دوّم
1ـ درسی از نهجالبلاغه
2ـ نهجالبلاغه در نگاه دانشآموزان
3ـ شگفتیهای آفرینش ( طاووس 1)
4ـ من کیستم؟
5ـ نهجالبلاغه از دیدگاه دانشمندان
6ـ یک خاطره
7ـ پیام نهجالبلاغه
درسی از نهجالبلاغه
صبر و ظفر
لاَ یَعْدَمُ الصَّبوُرُ الظَّفَرَ وِ اِنْ طَالَ بِهِالزَّماَنُ1
شخص بردبار و شکیبا، پیروزی را، سرانجام از دست نخواهد داد،
هر چند روزگاری دراز بر او بگذرد.
انسان برای به دست آوردن
پیروزی، باید صبر و شکیبایی داشته باشد. زیرا کسی که در برابر مشکلات
زندگی، صبور و بردبار باشد، میتواند با حوصله و شکیبائی، سر فرصت فکر
کند و راههای مختلف را بررسی و آزمایش کند، و سرانجام، از میان آنها، راهی
را که به پیروزی میرسد برگزیند، ولی افراد شتابزده، که برای انجام هر
کاری، عجله میکنند و حاضر نیستند صبر و آرامش بکار برند، در برابر مشکلات
دست و پای خود را گم میکنند و هیچگاه نمیتوانند یک راه حل منطقی و درست
پیدا کنند.
یک ضربالمثلفارسی میگوید: «صبر تلخ است ولیکن میوة شیرین دارد».
و ضربالمثل دیگری هم میگوید: «گر صبر کنی، زغوره حلوا سازم»
این دو ضربالمثل، که
تقریباً معنی یکسانی دارند، به خوبی ارزش و کارسازی صبر و بردباری را نشان
میدهند. وقتی درخت «مو» شروع به میوهدادن میکند، میوههایش به صورت
دانههای ریزی به نام «غوره» است که مزهای بسیار ترش دارد و قابل خوردن
نیست اگر کسی چند ماه صبر کند این غورههای ترش، به انگورهای شیرین و
آبدار مبدل میشوند، که میتوان با آن، شیرینترین حلواها را ساخت.
اما کسی که صبر نداشته باشد،
و برای استفاده از میوه درخت مو عجله کند، از عجله خود فایدهئی نخواهد
برد، چون هر کدام از غورهها که به دهان بگذارد، کمترین اثری از شیرینی در
آن نخواهد دید.
پس صبر و شکیبایی، اگر چه
ممکن است تلخ و دشوار باشد، و اگر چه ممکن است سالیان دراز طول بکشد ولی
سرانجام به پیروزی منتهی میشود. همچنانکه در قرآن کریم نیز صبر به عنوان
یکی از عبادات ذکر شده است!2
1ـ نهجالبلاغه، کلمات کوتاه، شماره 145
2ـ پندهای کوتاه از نهجالبلاغه، صفحه 82.
نهجالبلاغه در نگاه دانشآموزان
2ـ س ـ هاشمی از اصفهان:
او را دوست میدارم، خط به خط سخنانش را آویزه گوشم میکنم.
او را دوست میدارم از عظمت مفهومش و معنایش تنم به لرزه میافتد.
آری من عاشق اویم، هرگز نمیتوانم یک لحظه از او جدا باشم چون مطالب زیبایش در تار و پود وجودم شکل گرفته است.
من «نهجالبلاغه» را دوست دارم، من از نور و
روشنایی این گوهرها چشمانم را میبندم و راه دلم را باز میکنم تا شاید
خداوند متعال نظری به ما بیفکند و لطفی را شامل حال ما گرداند تا بتوانیم
رهرو راه پربرکت فراگیری این کتاب ارزشمند باشیم.
روزی غریب و تنها در سرزمین
تنهایی و دلسوختگی دروازة روشن و نورانی تو را دیدم و نیرویی اجتنابناپذیر
مرا واداشت تا به سوی آن دروازه بیایم، آنگاه که دستم را به در این مرکز
عشق گذاشتم از خودبیخود وبیقرار شده و با خدای خودم عهد بستم که:
«یک لحظه حتی تا آخرین لحظة زندگی تو را از خودم جدا نکنم.»
ای کتاب بیهمتای باصفا!
شگفتیهای آفرینش
طاووس و خداشناسی در نهجالبلاغه (1)
هَذَا خَلْقُ اللّهِ فَاَرُوْنِی مَاذَا خَلَقَ الَّذِینَ مِنْ دُونِهِ1
این خلقت خداست، حال به من نشان دهید کسانی که غیراویند، چه خلق کردهاند؟
خدای مهربان، موجودات شگفتانگیزی را
آفریده است. بعضی مانند انسانها و حیوانات جان دارند. و بعضی هم بیجان
هستند. عدهای ساکن و آرامند. گروهی نیز در چرخش و حرکت میباشند.
آفریدگار، برای افراد بشر،
دلایلی روشن و آشکار بر ظرافت آفرینش و قدرت بیکرانش پدید آورده که
خردمندان نیز از درک کاملش عاجزند و راهی جز اقرار و تسلیم به بزرگیاش
ندارند.
وقتی به انواع گوناگون مرغان
و پرندگان نگاه میکنیم که چگونه در شکافهای زمین و درّهها و قلّه کوهها
آشیان میگیرند، دست قدرت خدا را میبینیم.
وقتی هم به بالهای
رنگارنگشان که با آنها در فضای بیکران به پرواز درمیآیند، خیره میشویم،
آوای یگانگی و توحیدش را میشنویم.
آری؛ خداوند توانا این
پرندگان راپس از نیستی به این شکلهای زیبا و صورتهای عجیب آفرید و
استخوانهایشان را در زیر پوست و گوشت، به هم پیوند داد.
تعدادی از آنها را به علّت
جثّه سنگینشان از پریدن در اوج آسمانها منع کرد و به آنها آموخت که چگونه
در نزدیکی زمین به پرواز درآیند و از این حد تجاوز نکنند.
عدهای را هم از روی مصلحت و حکمت خویش با رنگهای مختلف آرایش کرد.
برخی را با رنگی ثابت آفرید،
به طوری که با هیچ رنگ دیگری همانند نباشد. برگردن گروهی از آنها نیز
طوقهایی زیبا نهاد که با رنگ تنشان متفاوت است... و همه اینها گوشهای از
قدرت بزرگ آن خالق قدرتمند میباشد.2
1ـ سوره لقمان آیة 11.
2ـ به طاووس نگاه کن، کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان .
من کیستم؟
«آشنایی من با نهجالبلاغه»
از کودکی با نام نهجالبلاغه آشنا بودم و آن را در میان کتابهای مرحوم پدرم اعلی الله مقامه میشناختم.
پس از آن سالها بود که تحصیل
میکردم.... و در همه این مدت نام نهجالبلاغه بعد از قرآن بیش از هر
کتاب دیگر به گوشم میخورد، ... اما اعتراف میکنم که مانند همه همقطارانم
با دنیای نهجالبلاغه بیگانه بودم.... تصادف کوچکی مرا با فردی آشنا با
نهجالبلاغه آشنا کرد، او دست مرا گرفت و اندکی وارد دنیای نهجالبلاغه
کرد، آن وقت بود که عمیقاً احساس کردم این کتاب را نمیشناختم و بعد.....
از آن پس چهره نهجالبلاغه
در نظرم عوض شد، مورد علاقهام قرار گرفت و محبوبم شد، گویی کتاب دیگری است
غیر آن کتابی که از دوران کودکی آن را میشناختم، احساس کردم که دنیای
جدیدی کشف کردهام.
نام این دانشمند شهید را بنویسید.1 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
1- راهنمایی: یکی از آثار این شهید بزرگوار کتاب سیری در نهجالبلاغه میباشد.
نهجالبلاغه از دیدگاه دانشمندان جهان
استاد محمد عبده، دانشمند مشهور مصر:
نهجالبلاغه با مطالبی که در بر دارد
میتواند هدفهای هر نویسنده و گویندهای را تأمین کند. دراین کتاب:
ترغیب،تنفّر، سیاست، جدل، اصول تمدن، حقوق متقابل اجتماع و رهبر،
قوانین عدالت، پند و نصیحت وجود دارد و هیچ اندیشه و خواستهای بر دل
انسان نمیگذرد جز آنکه بهتر و کاملتر در این کتاب یافت میشود.1
محمود چخاهیچ معاون نخستوزیر بوسنی و هرزگوین:
نهجالبلاغه آینهای است که در آن میتوان مشخصات یک انسان کامل یک اعتقاد تام و یک زندگی کامل را دید.2
1ـ مقدمه شرح نهجالبلاغه، عبده .
2ـ سیمای نهجالبلاغه، ص 98 .
یک خاطره
مرحوم حجهالاسلام شیخ محمّد محقّقی نماینده آیهالله العظمی بروجردی(ره) در آلمان و مؤسّس مسجد عظیم مسلمین در هامبورگ میگفت:
به امر آیت الله بروجردی
نهجالبلاغه را به یکی از دانشمندان آلمانی برای ترجمه به زبان آلمانی
دادم، آن دانشمند این کتاب را بدست گرفت و مشغول ترجمه شد، روزی نزد من
آمد و گفت:
این چه کتابی است هرچه در ترجمه آن به پیش میروم عظمت این کتاب را بیشتر درک میکنم.
به راستی عجیب کتابی است، خود را در برابر آن کوچک میبینم.1
1ـ آیات قرآن در نهجالبلاغه، محمد محمدی استهاردی، ص 8.
پیام نهجالبلاغه
تقویَ و نظم
أوُصِیکُماَ بِتَقْوَی اللَّه، وَنَظْمِ أَمْرِکُمْ
سفارش میکنم شما را به تقویَ (دوری از گناه) و نظم در امور زندگی
نامه 47
بیندیشید و پاسخ دهید:
1 ـ از آشنایی با طاووس چه درسی میگیرید؟
2 ـ دانشمند آلمانی به نماینده آیتا... بروجردی در اهمیت نهجالبلاغه چه گفت؟
3 ـ یک ضربالمثل فارسی درباره صبر بگویید؟
4 ـ عبارت زیر را ترجمه کنید؟
هَذَا خَلْقُ اللّهِ فَاَرُوْنِی مَاذَا خَلَقَ الَّذِینَ مِنْ دُونِهِ؟
5 ـ از پیام نهجالبلاغه در این درس، چه میآموزید؟
منبع: پایگاه اطلاع رسانی نهج البلاغه
- ۹۲/۰۳/۲۸